De Tipi

groep 1-2

Het kinderboekenthema van 2012 is:

Hallo Wereld: andere culturen.

Er zijn natuurlijk verschillende mogelijkheden om het thema in te vullen.

De 3de school waar deze tekenles gegeven wordt

nodigt ouders uit om te vertellen over het land

waar ze oorspronkelijk vandaan komen.

Dat levert een paar mooie verhalen én lekkere hapjes op.

Omdat er op de SITO toets vragen gesteld worden over de Tipi
geven we op deze school een lesje over de Tipi 
tijdens het thema: Hallo Wereld.

 

Dat komt goed uit.
Ik zit nu toch helemaal in de wereld van de Indianen.

Indianen trekken in de zomermaanden achter de bizonkuddes aan.

Ze leven dan in tenten die ze makkelijk af kunnen breken en opbouwen.

De indianen noemen hun tent:Tipi.

 Een Tipi heeft een hele slimme constructie.

 De Tipi is eigendom van de vrouwen.

Hij wordt gemaakt van buffelleer 

en versierd met motieven van de stam en met eigen motieven.

Vandaag gaan wij een tipi versieren.

Op het papier staat een Tipi met een getande rand.

We gaan die rand een keer natrekken.

 

Driehoeken horen volgens mij bij de indianenmotieven..

Of dat echt zo is weet ik niet 

maar het is wel een mooie gelegenheid 

de driehoeken weer te tekenen.

Kinderen kunnen met ongeveer 6 jaar de driehoek tekenen.

De tipi mag versierd worden,

uitgeknipt en rond gevouwen.

Dat is in één klas gedaan 

maar...

het is nog een hele klus om te knippen met een klas vol kleuters.

 ***

Het is ook leuk om er totempalen bij te knutselen 
en een heel indianen dorp te maken. 

Dit idee is van juf Joyce.

De talkingstick

groep 1-2

Indianen komen regelmatig bij elkaar.

Ze bespreken dan alledaagse

maar ook belangrijke zaken.

Ze zitten tijdens zo,n bijeenkomst in een cirkel.

Net als de kinderen elke dag in de kring beginnen.

De indianen gebruiken een talkingstick, 

tijdens een vergadering.

Degene die de praatstok in handen heeft mag zijn verhaal vertellen

zonder dat hij onderbroken wordt, straf krijgt of uitgelachen wordt.

De indianen gebruiken een mooie tak.

Ze versieren de tak met dingen uit de natuur met een speciale betekenis.

Een adelaarsveer betekent bv:

Spreek eerlijk en wijs als je de stok in handen hebt.

Een stukje konijnenbont wil bv. zeggen: kies je woorden warm en zacht.

  

 

In de klas hadden de juffen allebei een mooie talkingstick gemaakt 

Ik heb er ook één bij me

 en die gebruiken we om te laten zien hoe de praatstok werkt in de kring.

Het kind dat de talkingstick in handen heeft mag kort iets vertellen.

Ze krijgen allemaal de stok even in handen.

 

We gaan vandaag een talkingstick versieren

met streepjes, rondjes ed.

De één maakt zich er makkelijker van af dan de ander.

 

Op het papier staat een stok.

onderaan het papier staan voorbeelden waar je de stok mee kan versieren.

Het is een arceeropdracht.

De opdracht is al eens uitgeprobeerd

en ik heb er al eerder over geschreven. 

Deze keer zijn er meer foto's van de tekeningen.

 

De tekening mag worden afgemaakt met veren en kralen...

en natuurlijk een indiaantje

Pijl en boog

groep 1-2

Indianen gebruikten vroeger tijdens de jacht: speren en pijl en boog.

Die spullen konden ze niet zomaar in een winkel kopen 

die moesten ze zelf maken.
Een goeie pijl is van levensbelang.

Omdat de pijl en boog echt bij indianen hoort 

wilde ik een verhaal en een opdracht
  bij dit onderwerp.

 

 bogen tussen de pijlen

Het verhaal gaat over Grijze Wolf.

Grijze wolf is een indiaan die zelf zijn pijlen maakt.
Hij is een vakman.

Het verhaaltje was zo klaar

maar ook hier was de vraag 
wat doen we met de tekenopdracht?

Uiteindelijk rolde daar wel wat uit 

en is het in één klas uitgeprobeerd.

De pijlschachten worden versierd met streepjes en kruisjes,

het is dus een arceer opdracht....

De pijlpunten mogen worden getekend..

(een driehoek gaan de kinderen tekenen met ongeveer 6 jaar)

en er horen veren aan het einde van de schacht.

 

 De tekening mag worden afgemaakt met indianen dingen.

bv met een tipi, een totempaal en prooidieren.

De pijlen zijn getekend in een kruis.

Gekruiste pijlen zijn voor de indianen een symbool voor vriendschap.

Veren

groep 1-2

Veren zijn onlosmakelijk verbonden met de cultuur van de Indianen.

We kennen de foto's wel van opperhoofden met prachtige hoofdtooien.

Omdat veren zo belangrijk zijn voor de indianen wilde ik er een tekening over maken.
 

Het verhaaltje was zo klaar

maar toen de opdracht nog...

Het onderwerp veren is al 2x eerder aan bod gekomen maar dan voor groep 3.

In groep 3 tekenen de kinderen al veren die ergens op lijken.

Dat leek me te hoog gegrepen voor de groepen 1-2

In het beste geval maken de kleuters dit soort veren:

Wat is een geschikte tekenopdracht bij dit thema?

Internet bood weer uitkomst.

Een plaatje van een tattooshop met 2 veren werd het uitgangspunt.

 

We gaan in de veren streepjes tekenen.

Het werd weer een arceer opdracht

 

Dat pakte goed uit.
 De opdracht was niet te moeilijk en het resultaat ziet er leuk uit.

 De tekening mag worden afgemaakt met een tipi...

 

  

en een indiaan...

 

In de eerste klas die de opdracht kreeg
 werden er spontaan eigen veren bijgetekend:

In de andere klassen heb ík de kinderen op dat idee gebracht

en kwamen ze soms ook in de tekeningen terug:

Dit waren een paar resultaten:

 

Indianen zien veren als een boodschap uit de geestelijke wereld.

De adelaarsveer heeft een speciale betekenis 
omdat de adelaar heel hoog vliegt.

Hij is het dichts bij de grote geest.

 

Een adelaarsveer is een symbool van moed en kracht.

Een veer wordt gegeven als teken van eer 
voor betoonde dapperheid en moed. 

  Net zoals wij onze kinderen een pluim geven 

als ze iets goed gedaan hebben.

De totempaal

groep 1-2

De indianen die niet rond trekken maken een totempaal.
De paal staat aan de rand van het dorp

en beschermt de families tegen kwade geesten.

 

Een totempaal verteld een verhaal.

Hij verteld het verhaal van het ontstaan van de aarde 

én hij verteld het verhaal van de bewoners van de stam en de families.

 

 

Een totempaalmaker krijgt een opleiding 

die te vergelijken is met de opleiding van de sjamaan.
Het maken van de totempaal is precies werk. 
Het verhaal moet goed verteld worden.



Een totempaal is gemaakt van een lange rechte rode ceder.
De paal is versierd met totems van planten, dieren en mensen
en beschilderd met natuurlijke kleuren verf.
Een totempaal gaat ongeveer 60 jaar mee.
                          Er wordt een jaar aan gewerkt.                               

Als de paal klaar is komt het hele dorp kijken.
Alle mannen helpen mee de paal recht op te zetten.
Als de paal staat is het feest. 

 We gaan vandaag een totempaal versieren.
Op het blaadje staat al een totempaal, hij is nog niet af.
Wij gaan eerst de driehoeken over trekken.

 

En het liefst maken we nog extra driehoekjes...



Driehoeken gaan kinderen tekenen met ongeveer 6 jaar.
Daarna mag de totempaal worden ingekleurd...

 
 
en versierd met mens, dier en bloemfiguren.
De kinderen maken hun eigen totempaal.
 


 De kinderen hebben allemaal indianennamen.
Dat kan een aanknopingspunt voor de versiering zijn.
Kleine kat heeft kattengezichten op de totempaal getekend:



we zien hier en daar gezichten verschijnen:

De tekening mag nog worden versierd met indianen motieven.

 

De opdracht leverde leuke tekeningen op.

De traditie van het totempalen maken leek te verdwijnen

maar is gelukkig weer opgepakt door moderne kunstenaars.