Totaal aantal pageviews

Posts tonen met het label stichting schriftontwikkeling. Alle posts tonen
Posts tonen met het label stichting schriftontwikkeling. Alle posts tonen

dinsdag 16 januari 2024

Handschrift



Er is een nieuw boek (september 2023) 
over schrijven van Freek Turlings.
Dat boek is de aanleiding voor deze blog.

Er zijn al langer zorgen over het handschrift van onze kinderen.


Op veel scholen worden oefeningen gedaan
als voorbereiding voor het schrijven.
Krullenbol en Schrijfdans zijn de bekendste methodes.
En/of er worden werkbladen gebruikt zoals hieronder.


Schrijfdans en de werkbladen oefenen één bepaalde beweging
terwijl woorden gemiddeld uit 5 lettertekens bestaan
die uit alle mogelijke bewegingen bestaan.
Kinderen leren iets aan wat ze later weer af moeten leren. 

Krullenbol en schrijfdans beginnen groot 
en hebben lessen om met twee handen tegelijk te oefenen.
Ik vind dat eigenlijk meer oefeningen voor peuters.


Mijn ervaring is dat de meeste kleuters 
best met gewone potloden kunnen werken.
Een enkel kind heeft problemen met de motoriek
en dan is er mogelijk meer aan de hand.


We gebruiken voor de kleuters vaak te dik kleur- en schrijfmateriaal 
waardoor het buigen en strekken vanuit de vingers moeilijk  is.
De beweging die gemaakt wordt bij schrijven is ongeveer 1 cm.


Gebruiken we te dik materiaal dan dwingen we het kind min of meer 
om vanuit de schouders te werken.  
Al vanaf de jaren '60’ van de vorige eeuw is bekend 
dat de schouder-motoriek en de hand-vingermotoriek 
onafhankelijk van elkaar worden aangestuurd. 
We hoeven dus niet eerst de schouder-motoriek te ontwikkelen
 voor we aan de fijne motoriek toekomen.
En we hoeven zeker geen propjes te maken ed


Hoe is dit alles zo ontstaan?
ergens/ooit heeft men geconcludeerd
dat kinderen die niet goed schrijven 
over een ‘slechte motoriek’ beschikken. 
Deze conclusie maakte dat we 
 motorische oefeningen gingen doen voor het schrijven.
Het grote misverstand is, volgens Stichting Schrift  
dat het geen slechte motoriek is
die het verkeerde schrijven veroorzaakt,
maar de lettervormkennis!
Hoe is een letter precies opgebouwd.
 


De inzichten van Stichting Schrift 
zijn meegenomen in deze tekenlessen.
Zo is er bij elke tekenles een klein kleurplaatje
die ingekleurd mag worden met kleine rondjes. 
en zijn er oefeningen als voorbereiding op het schrijven.
Het rondjes kleuren oefent de kleine ronde bewegingen
die nodig zijn bij het schrijven.

cirkels tekenen

 Sommige oefeningen sluiten aan 
bij de natuurlijke tekenontwikkeling van kinderen.
Zoals cirkels tekenen en dwarslijnen.
Of we doen iets met arceren.
Arceren geeft gevoel voor de afstand tussen de letters.


 De luie 8 is een goede oefening 
voor samenwerking tussen de linker en rechterhersenhelft
En er zijn oefeningen en opdrachten die een beeld geven
 van de ontwikkeling van de kinderen.
We tekenen regelmatig streepjes 
omdat dat de belangrijkste letteronderdelen zijn  
Vaak kan er nog iets bijgetekend worden naar eigen inzicht. 

De lessen sluiten aan bij bekende prentenboeken
en/of regelmatig terugkerende thema's. 

Een oefening die maakt dat de kinderen 
gebogen en rechte letterdelen gaan herkennen is 


Voor de opdracht kleuren we de rechte stukken pijp rood 
en de gebogen stukken blauw (of andersom).
Geef ieder kind een extra scherp rood en blauw potlood.
Teken er nog iets bij wat met water te maken heeft.
Kleur Bob de Bouwer netjes in met kleine rondjes.




zaterdag 29 december 2018

Welke kleurpotloden?


Afbeeldingsresultaat voor potloden

Welke potloden kan je het beste gebruiken?
De kwaliteit van potloden is best belangrijk.
Het hout moet goed zijn,
de stift mag niet in honderd stukjes breken 
als het potlood een keer valt
en het pigment moet redelijk zacht zijn
zodat je een paar kleurlagen over elkaar kunt aanbrengen.

Afbeeldingsresultaat voor kinderen die kleuren

De potloden van Heutink en dan de 3 kantige potloden worden veel gebruikt .
Natuurlijk zijn er wel betere potloden maar dat is voor school niet nodig.
Ik gebruik ook de potloden van Heutink voor de kleuters
maar dan de dunne zeskantige.

Dikke potloden maken het nl. onmogelijk 
om de fijne bewegingen goed te maken
die nodig zijn voor het schrijven en tekenen.
Gebruik zelf maar eens een dik potlood 
en probeer er maar mee te schrijven.
De dunne 6 kantigepotloden volddoen dus.

Dik schrijfmateriaal maakt fijne bewegingen van de schrijfvingers onmogelijk.

Stichting Schriftontwikkeling heeft onderzocht 
hoe het schrijfonderwijs al op jonge leeftijd kan worden ondersteund. 

We gebruiken voor de kleuters vaak te dik kleur- en schrijfmateriaal 
waardoor het buigen en strekken vanuit de vingers moeilijk  is.
Gebruiken we te dik materiaal dan dwingen we het kind min of meer 
om vanuit de schouder-motoriek te werken.  
Al vanaf de jaren '60’ van de vorige eeuw is bekend 
dat de schouder-motoriek en de hand-vingermotoriek 
onafhankelijk van elkaar worden aangestuurd. 
We hoeven dus niet eerst de schouder-motoriek te ontwikkelen
 voor we aan de fijne motoriek toekomen.
Stichting Schriftontwikkeling heeft voor jonge kinderen 
mooie kleuroefeningen ontwikkeld.
In deze tekenlessen zit, om die reden, ook altijd een kleine kleurplaat.


Afbeeldingsresultaat voor stichting schriftontwikkeling



maandag 26 juni 2017

Schrijven??

Afbeeldingsresultaat voor schriftontwikkeling

Op facebook was dit voorjaar
de discussie gaande over het leren schrijven.
Waarom zouden kinderen nog leren schrijven?  
Door het steeds meer gebruik maken van computers en tablets
 heeft dat toch helemaal geen zin?

Er is ook een discussie gaande 
of we kinderen beter het blokschrift kunnen aanleren of niet. 
Beide discussie zijn ontstaan

Afbeeldingsresultaat voor schrijven kind

In Nederland wordt heel veel gewerkt met de schrijfmethode
Pennestreken van Zwijssen.
In dit artikel vraagt men zich af hoe veilig die methode is,
of het dyslectie in de hand werkt 
en of kinderen wel leesbaar leren schrijven.

Afbeeldingsresultaat voor schrijfdans vulkaan

In Vlaanderen wordt door 70% van de scholen 
schrijfdans gebruikt bij de kleuters.
Schrijfdans is een methode 
die kleuters zou voorbereiden op het schrijven.
Veel mensen zijn enthousiast.
er zijn maar weinig tegengeluiden

Deze veel gebruikte methodes 
om kinderen netjes te leren schrijven
hebben kennelijk weinig effect?


Onze tekenlessen zijn wel ontstaan uit het schrijfdans.
We begonnen in groep 3 met schrijfdans
maar zijn daar om redenen die genoemd zijn
 in het bovenstaande artikel vanaf gestapt.

Stichting Schrift heeft onderzoek gedaan naar 
het leren schrijven van jonge kinderen.
Ze hebben een schrijfmethode ontwikkeld 
om kinderen netjes te leren schrijven.
De inzichten van Stichting Schrift 
zijn meegenomen in deze tekenlessen.

daarom tekenen we wekelijks voor ongeveer een half uur.
Gelukkig geven deze scholen alle ruimte om te tekenen.


woensdag 28 september 2011

Arceren en kleuren




Arceren en inkleuren 
vormen de basis van de eerste schrijfoefeningen 
van de schrijf methode Schrift.

De oog-handcoördinatie wordt door het arceren geoefend.  

Arceren is een goede oefening 
voor het trekken van rechte lijnen en evenwijdige neerhalen. 
De belangrijkste letterdelen zijn de neerhalen.
Er kan gearceerd worden met rondjes, ellipsen, kruisjes enz.                 
De oefeningen zorgen ervoor dat het kind later aandacht krijgt 
voor de juiste letterafstand en letterromphoogte.


Het arceren wordt gekoppeld aan het leren kleuren.
                Kleuren is niet altijd iets dat kinderen al van zichzelf kunnen.                             
Kleuren wordt als basisvaardigheid verwacht 
maar wordt niet aangeleerd en begeleid.





Waarom worden er rondjes gekleurd?
 Het kleuren met kleine, ronddraaiende bewegingen zonder  plekjes open te laten,  
oefent de gebogen lijndelen die tijdens het schrijven nodig zijn.
Het oefenen van kleine bewegingen,
 kleiner dan 1 cm zijn nodig voor het schrijven.

We zien kinderen het meest heen en weer kleuren, vanuit de schouder en de pols.
Het potlood raakt makkelijk twee keer dezelfde plek, 
ook kan het zijn dat er plekken niet geraakt worden, 
er blijven dan open plekken in het kleurwerk.
Met kleine ronddraaiende bewegingen is dit niet mogelijk.  
De hand wordt regelmatig verplaatst
 als we met ronddraaiende bewegingen kleuren.
Dit is precies wat met schrijven ook gebeurt.

Door te kleuren met kleine, ronddraaiende bewegingen 
hebben we meer controle over het potlood.
De bewegingssnelheid is gelijkmatiger.
Zo leert het kind dat het potlood niet alleen maar heen-en-weer verplaatst kan worden 
maar dat er zijn meer bewegingen mogelijk zijn. 

Vaak zijn kinderen met een slecht handschrift 
ook onnauwkeurig bij het tekenen.
Door het kind te leren kleuren
 met kleine ronddraaiende bewegingen krijgt het meer beheersing 
over het te kleuren vlak, dit versterkt het ‘grafisch zelfbewustzijn’.

Het 'heen-en-weer-kleuren' kan hardnekkig zijn. 
Het kind is het niet gewend om vanuit de vingers te werken.

Het is belangrijk dat kinderen vanaf het begin
 leren om nauwkeurig waar te nemen,
 nauwkeurig uit te voeren én nauwkeurig te controleren.
De grote vraag na het inkleuren van een kleurvlak is 
of er nog witte plekjes te zien zijn.  
   De witte plekken moeten alsnog worden ingekleurd.
Keur geen vlakken goed waar nog iets aan mankeert.
Een nauwkeurige houding is net zo belangrijk als de oefening zélf.


Voor het inkleuren gelden de volgende kwaliteitscriteria:

1. Binnen de lijntjes kleuren
2. Geen witte plekjes overlaten
3. Egaal inkleuren
4. Rondjes zo klein, dat je ze niet meer terugziet
5. Bij toonverloop, traploze toonovergang

Voor arceren gelden de volgende kwaliteitscriteria:

1. Alle lijntjes even recht (of even gebogen)
2. Alle lijntjes op gelijkmatige afstand (gelijke spatie)
3. Alle lijntjes evenwijdig
4. Geen lijntjes door de buitenlijnen
5. Geen lijntjes op enige afstand van de buitenlijnen