Totaal aantal pageviews

Posts tonen met het label handschrift. Alle posts tonen
Posts tonen met het label handschrift. Alle posts tonen

dinsdag 16 januari 2024

Handschrift



Er is een nieuw boek (september 2023) 
over schrijven van Freek Turlings.
Dat boek is de aanleiding voor deze blog.

Er zijn al langer zorgen over het handschrift van onze kinderen.


Op veel scholen worden oefeningen gedaan
als voorbereiding voor het schrijven.
Krullenbol en Schrijfdans zijn de bekendste methodes.
En/of er worden werkbladen gebruikt zoals hieronder.


Schrijfdans en de werkbladen oefenen één bepaalde beweging
terwijl woorden gemiddeld uit 5 lettertekens bestaan
die uit alle mogelijke bewegingen bestaan.
Kinderen leren iets aan wat ze later weer af moeten leren. 

Krullenbol en schrijfdans beginnen groot 
en hebben lessen om met twee handen tegelijk te oefenen.
Ik vind dat eigenlijk meer oefeningen voor peuters.


Mijn ervaring is dat de meeste kleuters 
best met gewone potloden kunnen werken.
Een enkel kind heeft problemen met de motoriek
en dan is er mogelijk meer aan de hand.


We gebruiken voor de kleuters vaak te dik kleur- en schrijfmateriaal 
waardoor het buigen en strekken vanuit de vingers moeilijk  is.
De beweging die gemaakt wordt bij schrijven is ongeveer 1 cm.


Gebruiken we te dik materiaal dan dwingen we het kind min of meer 
om vanuit de schouders te werken.  
Al vanaf de jaren '60’ van de vorige eeuw is bekend 
dat de schouder-motoriek en de hand-vingermotoriek 
onafhankelijk van elkaar worden aangestuurd. 
We hoeven dus niet eerst de schouder-motoriek te ontwikkelen
 voor we aan de fijne motoriek toekomen.
En we hoeven zeker geen propjes te maken ed


Hoe is dit alles zo ontstaan?
ergens/ooit heeft men geconcludeerd
dat kinderen die niet goed schrijven 
over een ‘slechte motoriek’ beschikken. 
Deze conclusie maakte dat we 
 motorische oefeningen gingen doen voor het schrijven.
Het grote misverstand is, volgens Stichting Schrift  
dat het geen slechte motoriek is
die het verkeerde schrijven veroorzaakt,
maar de lettervormkennis!
Hoe is een letter precies opgebouwd.
 


De inzichten van Stichting Schrift 
zijn meegenomen in deze tekenlessen.
Zo is er bij elke tekenles een klein kleurplaatje
die ingekleurd mag worden met kleine rondjes. 
en zijn er oefeningen als voorbereiding op het schrijven.
Het rondjes kleuren oefent de kleine ronde bewegingen
die nodig zijn bij het schrijven.

cirkels tekenen

 Sommige oefeningen sluiten aan 
bij de natuurlijke tekenontwikkeling van kinderen.
Zoals cirkels tekenen en dwarslijnen.
Of we doen iets met arceren.
Arceren geeft gevoel voor de afstand tussen de letters.


 De luie 8 is een goede oefening 
voor samenwerking tussen de linker en rechterhersenhelft
En er zijn oefeningen en opdrachten die een beeld geven
 van de ontwikkeling van de kinderen.
We tekenen regelmatig streepjes 
omdat dat de belangrijkste letteronderdelen zijn  
Vaak kan er nog iets bijgetekend worden naar eigen inzicht. 

De lessen sluiten aan bij bekende prentenboeken
en/of regelmatig terugkerende thema's. 

Een oefening die maakt dat de kinderen 
gebogen en rechte letterdelen gaan herkennen is 


Voor de opdracht kleuren we de rechte stukken pijp rood 
en de gebogen stukken blauw (of andersom).
Geef ieder kind een extra scherp rood en blauw potlood.
Teken er nog iets bij wat met water te maken heeft.
Kleur Bob de Bouwer netjes in met kleine rondjes.




woensdag 1 januari 2020

Handschrift


Afbeeldingsresultaat voor anneloes overvelde boek

In sommige kringen zijn er grote zorgen over het handschrift van onze jeugd,
anderen denken daar wat luchtiger over 
want is leren schrijven nog nodig in het digitale tijdperk?

Verdwijnt het handschrift door de computer en mobieltjes?
 30 procent van de leerlingen in het ­basis- en middelbaar onderwijs 
heeft moeite om leesbaar te schrijven.
Daar zijn verschillende oorzaken voor.

Afbeeldingsresultaat voor anneloes overvelde boek

Het netwerk voor de fijne motoriek 
bestaat uit 29 gewrichten en 35 spieren. 
Die heb je allemaal nodig om te kunnen schrijven.
Die motoriek kan je met jonge kinderen al oefenen
bv. door te tekenen, te knutselen en spelletjes te spelen.


Anneloes Overvelde is gepromoveerd 
op onderzoek naar leren schrijven.
Schijven is intensief.
Voor iedere letter maak je andere bewegingen.
Bij typen is elke beweging het zelfde.
Door dat elke letter een andere beweging vraagt 
is de hersenactiviteit groter als je schrijft dan bij het typen.
Kinderen herkennen de letters ook beter.
Alles wat je opschrijft onthoud je beter.
Het schijnt ook een goed effect te hebben op rekenen.

             

maandag 26 juni 2017

Schrijven??

Afbeeldingsresultaat voor schriftontwikkeling

Op facebook was dit voorjaar
de discussie gaande over het leren schrijven.
Waarom zouden kinderen nog leren schrijven?  
Door het steeds meer gebruik maken van computers en tablets
 heeft dat toch helemaal geen zin?

Er is ook een discussie gaande 
of we kinderen beter het blokschrift kunnen aanleren of niet. 
Beide discussie zijn ontstaan

Afbeeldingsresultaat voor schrijven kind

In Nederland wordt heel veel gewerkt met de schrijfmethode
Pennestreken van Zwijssen.
In dit artikel vraagt men zich af hoe veilig die methode is,
of het dyslectie in de hand werkt 
en of kinderen wel leesbaar leren schrijven.

Afbeeldingsresultaat voor schrijfdans vulkaan

In Vlaanderen wordt door 70% van de scholen 
schrijfdans gebruikt bij de kleuters.
Schrijfdans is een methode 
die kleuters zou voorbereiden op het schrijven.
Veel mensen zijn enthousiast.
er zijn maar weinig tegengeluiden

Deze veel gebruikte methodes 
om kinderen netjes te leren schrijven
hebben kennelijk weinig effect?


Onze tekenlessen zijn wel ontstaan uit het schrijfdans.
We begonnen in groep 3 met schrijfdans
maar zijn daar om redenen die genoemd zijn
 in het bovenstaande artikel vanaf gestapt.

Stichting Schrift heeft onderzoek gedaan naar 
het leren schrijven van jonge kinderen.
Ze hebben een schrijfmethode ontwikkeld 
om kinderen netjes te leren schrijven.
De inzichten van Stichting Schrift 
zijn meegenomen in deze tekenlessen.

daarom tekenen we wekelijks voor ongeveer een half uur.
Gelukkig geven deze scholen alle ruimte om te tekenen.


zaterdag 28 februari 2015

Handschrift en pengreep ontwikkeling

Afbeeldingsresultaat voor pengreep

Bij de tekenlessen wordt er extra op de pengreep gelet.
De echte pengreep ontstaat meestal vanzelf tussen de 5 en 7 jaar. 


Bij de echte pengreep is er sprake van een driehoek 
tussen duim, wijsvinger en middelvinger. 
De duim en de licht gebogen wijsvinger sturen aan,
 de middelvinger ondersteunt. 
De bewegingen zijn klein, 
de pols gaat meebewegen en draaien
 en met de vingers worden de kleine bewegingen gemaakt
 die nodig zijn om details te tekenen. 

Er zijn een aantal fasen te onderscheiden in de pengreep:

De vuistgreep of onrijpe greep:


Peuters tekenen vanuit de schouder en de elleboog. 
Hun handen bewegen niet en vaak zijn de vingers 
tot een knuistje naar binnen gedraaid. 
Deze vuistgreep duurt meestal tot ongeveer 3 jaar.
Het kind houdt het potlood vast in de palm van de hand. 
De bewegingen van het potlood komen vanuit de pols, arm en romp.
Er zijn geen duim- en vingerbewegingen.

De overgangsgrepen



                   Deze grepen worden gezien als tussenstap naar een rijpe greep.                                   De kinderen houden het potlood met duim- en vingerbeweging vast.
De bewegingen komen nog vanuit de pols en elleboog.

Sommige kinderen gebruiken daarna een tijdlang de ‘duimdwars’ greep; 
het potlood of krijtje is tussen de gebalde vuist en de duim geklemd. 
De hand staat rechtop en de onderarm rust vaak nog niet op de tafel. 
De meeste kleuters leren in de loop van de tijd 
dat je meer sturing krijgt wanneer de arm op tafel rust.

De rijpe pengreep:



De meest toegepaste rijpe pengreep
 ontwikkelt zich meestal tussen 4 en 6 jaar. 
Het potlood beweegt vanuit de duim en vinger. 
 Als de duim de wijsvinger nog kruist dan is   
  de grijpfunctie van de hand nog niet voldoende ontwikkeld. 
De onderarm rust op de tafel, de elleboog er net buiten.


Deze fase is belangrijk: 
omdat er anders ‘rare’ pengrepen blijven bestaan. 
Let op de geknakte of overstrekte wijsvinger. 
 Wanneer er met teveel druk wordt getekend 
bestaat het risico dat het kind verkrampt gaat werken. 



Gaan kinderen details tekenen en bewust de hand aansturen, 
dan is het tijd om in te grijpen als de pengreep niet correct is. 
Wachten we te lang en worden de kinderen al handig in tekenen 
of schrijven dan is het moeilijker de pengreep te veranderen.



Als kinderen moeite hebben met de pengreep 
kan de volgende truc een oplossing zijn.
Geef het kind een middelgrote knoop of een balletje in de hand. 
Ze houden de knoop met de pink, ringvinger en middelvinger vast.
Het elastiekje drukt het potlood naar achteren
De wijsvinger en de duim zijn 'over' om het potlood vast te houden.



Een andere hele makkelijke en goedkope oplossing is een gewone wasknijper.
De wasknijper kan door het kind eenvoudig zelf verwisselt worden
als er een ander kleurpotlood gepakt wordt.