Warme winterkleren

groep 1-2

Het is natuurlijk hartstikke leuk dat het half januari écht sneeuwt.
De december maand zit volgepland met de vaste thema's.
Sinterklaas en de kerst volgen elkaar in rap tempo op.
Er is dan weinig tijd voor winterse opdrachten
en in deze periode des te meer
 
 

De tekenopdracht en het verhaal 
zijn altijd te gebruiken in de winter.

In de winter draag je andere kleren dan in de zomer.

Welke kleren trek je 's winter aan?

 

Het verhaal gaat over Oma die een trui aan het breien is 

en die haar kleinkind leert breien.

Het idee voor de opdracht komt weer bij tekenen en zo vandaan.

De uitvoering doen we een beetje anders.
 

Op het papier staan al een muts en 2 wanten.

In de muts en in de wanten staat een driehoekig patroon en sterretjes.

De sterretjes trekken we over
en de driehoeken tekenen we 3x na.



Kinderen kunnen met ongeveer 6 jaar sterretjes en de driehoek tekenen.  
De opdracht verteld ons iets over hun ontwikkeling.
De pompoen maken we met streepjes een beetje wolliger:



In het boordje van de muts tekenen we streepjes.
We tekenen de streepjes van boven naar beneden 
en we blijven tussen de lijnen:

Dit is een goede oefening voor het trekken van rechte lijnen en evenwijdige neerhalen. 

De belangrijkste letterdelen zijn de neerhalen.

De oefening zorgt ervoor dat het kind later aandacht krijgt 

voor de juiste letterafstand en letterromphoogte.

 Het waren best veel opdrachten bij elkaar
Maar dat is inmiddels geen probleem.
De kinderen doen de tekenopdrachten zo goed mogelijk.



Tenslotte mag er natuurlijk een gezicht onder de muts worden getekend:
 

 
 Een gezicht met een warme sjaal:



De muts en de wanten mogen worden ingekleurd.

 

Wat opviel waren sommige mooie kleurencombinaties:
  

Tot slot een griezelig gezicht:

 

Uilen

 groep 3

Leeskern 6 gaat over een vreemd bos.

In dat bos mogen alleen dieren wonen die uit een ei komen.

In het bos woont ook een uil.

Hoewel de uil geen grote rol speelt in het verhaal

gaan we er wel een lesje over maken.

De uil is een mysterieuze vogel.

Eigenlijk zie je overdag nooit uilen.

Het zijn nachtdieren en ze zijn goed verstopt door hun schutkleur.

Toch heeft meer dan de helft van de kinderen

 wel eens een uil gezien

in de dierentuin of tijdens een roofvogelshow.
Dat was een groter percentage dan we dachten.

Tekenen en zo heeft een leuke opdracht over uilen.
Het is een opdracht voor groep 7.
We passen voor groep 3 de opdracht aan.

 

Op het papier staat al een uil getekend.
De kinderen hoeven dus de uil niet zelf te tekenen.
Het gaat me vooral om de arceeropdracht

 

We gaan met groep 3 niet met pen en inkt werken.
Elk kind krijgt een eigen fineliner.

 Met de fineliner wordt niet gekleurd.
 (al deden een paar kinderen dat toch)
De fineliner gebruik je om lijnen te trekken.



We hadden deze opdracht nog niet eerder gedaan
 en ik was dus erg benieuwd hoe het zou gaan.



De kinderen hebben heel geconcentreerd zitten werken
en de resultaten waren erg leuk.

 

Uilen hebben doordringende ogen.
De ogen en de snavel mochten met potlood ingekleurd worden:



Het is veel werk en niet alle tekeningen kwamen helemaal af.



Spiralen om de buik op te vullen en golfjes:

Een paar uilen die helemaal af gemaakt zijn:

Een hele mooie uil in 2 kleuren:

Nog 2 uilen op een tak:

Tot slot een filmpje van een landende uil:

Oud en nieuwjaar

groep1-2

Het is de eerste schooldag na de kerstvakantie.

Hét moment voor deze opdracht.
Het is een opdracht over oliebollen en vuurwerk.

Veel kinderen hebben het vuurwerk gezien.

Ze hadden ook zelf vuurwerk 

én gelukkig ook vuurwerkbrillen.

Op de tekening staat een schaaltje oliebollen zonder krenten.

We gaan die krenten tekenen.
We tekenen cirkeltjes en kleuren ze in:

 

De oliebollen mogen ook worden ingekleurd:

In de oliebollen staan 3 sterretjes geprikt.

Ik heb sterretjes meegenomen en er eentje aangestoken.

Dát is even spannend en interessant.

We kijken goed hoe de sterretjes er uit zien als ze branden

want we gaan de sterretjes tekenen.
We tekenen plusjes + en kruisjes x door elkaar.

De tekening mag worden afgemaakt met meer vuurwerk:

We tekenen het vuurwerk 
met kleine streepjes in verschillende kleuren:

Echte vuurpijlen:



Je mag jezelf tekenen:

én de hele familie bij het vuurwerk:

Gelukkig nieuw jaar!

De normale tekenontwikkeling van kinderen

Wat kunnen kindertekeningen ons allemaal vertellen?
Als je kindertekeningen kan 'lezen' 
krijg je als leerkracht  of ouder aanvullende informatie van een kind.
Kennis van de normale tekenontwikkeling van kinderen is belangrijk.


0 tot 2 jaar:

De eerste “tekeningen” ontstaan vaak toevallig:
het zijn de strepen die het kind met zijn lepel door de pap trekt.  
In deze periode krijgt een kind vaak het eerste potlood of krijtje te pakken. 
Het kind krast, smeert en kliedert er op los.
Hij leeft zich lekker uit met kleuren en div. materialen.

2 en 4 jaar:

Vanuit het gekras ontstaan andere krabbels.
Deze krabbels ontstaan in een min of meer vaste volgorde.
 De eerste tekeningen zijn “achteraf”  tekeningen.

Het kind verwerkt de periode van conceptie (grenzeloosheid)
t/m het ontstaan van het zelf, het ik gevoel.
In deze periode ontstaan ook spiraal tekeningen,
het is e periode dat kinderen zich losmaken van hun ouders.
De nee fase, ze worden zich bewust van hun eigen identiteit.

3 en 4 jaar:

Er wordt  een gesloten cirkel getekend:
Het kind is zich bewust van zichzelf én de buitenwereld.
 De eerste aandoenlijke koppoters komen op papier. 

Het kind wordt zich bewust van zijn lichaam.
Hij gaat beseffen dat híj het is die dingen doet!
Van daaruit ontwikkelt zich geleidelijk de mens tekening 

6 jaar:
Dit is misschien wel de leukste periode 

waarin het kind spontaan en onbevangen tekent.

De “sandwich” tekening ontstaat. 
Hemel en aarde begrenzen het blad. 
Het streepje hemel geeft veiligheid, bescherming. 

Het kind laat interacties zien.
In de tekeningen worden hele verhalen verteld 
tussen personen, dieren etc.

Soms zie je meerdere horizonnen. 
Het kind gaat beseffen hoe groot de wereld is.

De tekeningen worden realistischer. 
Het kind tekent baby’s in de buik, pijn in het hoofd, etc. 
Koppoters worden mensen met een romp en ledematen. 

7- 8 jaar 
Kinderen tekenen inmiddels alle details van een menstekening.

Ontbreken er details dan is dit een reden tot nader onderzoek.

Hoe meer details in de tekening hoe verder de intelligentie gevorderd is.  

8 jaar
 Kinderen tekenen wat ze weten.

We zien de zg. röntgentekeningen, 

We zien moeders met een baby in de buik en meubels 
in huiskamers door de muren heen.

Kinderen op die leeftijd kunnen zich voorstellen 

dat er iets is achter de dingen wat ze op dat moment niet kunnen zien.

Ze tekenen wat ze weten en niet wat ze zien.
Fantasie en de werkelijkheid verschijnen harmonisch in één tekening... 

 

7-10 jaar
Kinderen tekenen vaak onderwerpen en stripfiguren van elkaar na.
Ze willen niet opvallen maar ‘mooi ’ tekenen. 

Het kind wil controle houden over een situatie.

Natekenen van elkaar hoort ook bij de fase
waarin kinderen elkaar normen en waarden
en regels leren voor allerlei spelletjes.
Ze leren elkaar kunstjes en ze leren elkaar hoe het hoort.
Het is belangrijk om ergens bij te horen.
Er zijn vaak ingewikkelde regels en afspraken.

Vanaf het 9e jaar is de oogzenuw zover ontwikkeld 
dat het kind veel meer diepte gaat zien.
Er wordt gebruik gemaakt van het “coulisse effect”, 
je kunt ergens voor of achterlangs tekenen.

 

10-12 jaar:

Het kind wil graag werken met wetmatigheden, 
zoals constructief tekenen met passer en liniaal. 
Geometrische vormen worden interessant. 
Het kleuren mengen komt opnieuw in de belangstelling. 
Het kind wordt de baas over de eigen tekening.
Ze kunnen streng oordelen over hun eigen werk. 

8-12 jaar
Kinderen trekken zich terug in de eigen groepen.

Jongens en meisjes spelen apart. 

Jongens gedragen zich stoer en actief.
Ze laten zien dat ze dapper en niet bang zijn.

Ze gaan op ontdekkingstocht en spelen
soms letterlijk met vuur en op verboden plaatsen.

Jongenstekeningen zijn vaak actietekeningen.
De energie en het lawaai spatten er van af.

Mannen gaan samen op avontuur om de wereld te ontdekken
en gevaren te trotseren
 dat wordt hier symbolisch uitgedrukt.

Meisjes tekenen vaak een sociale situatie in en rond het huis,
ze tekenen vaak paarden, poesjes
die ze ook  in het echt verzorgen, borstelen en aaien.

De vrouwelijke opdracht is verzorgen en beschermen.

***

In de puberteit stopt het spontaan tekenen vaak.
Kinderen zijn erg kritisch op hun werk
 'strenge' leerkrachten/ouders die het werk beoordelen versterken dat.
De tekeningen moeten er 'echt' uit zien
en als ze dat niet zijn dan is het kind teleurgesteld.

Een aantal kinderen gaat door met tekenen.
Het zijn vaak diegene die spontaan een andere 'mood' hebben ontdekt.
Het zijn vaak de kinderen die stil en in zichzelf gekeerd werken.
Om goed te leren tekenen is het nodig om anders te leren kijken.
...om in de rechterhersenhelft te komen.
Betty Edwards heeft daar een aantal boeken over geschreven.

 

Bewust van je lijf

foto

 Uit de tekeningen die een kind maakt 
kunnen we zijn/haar ontwikkeling aflezen.

Een kind ontwikkelt spelenderwijs een eigen-ik.
 Tekeningen weerspiegelen die ontwikkeling.

Hoe gaat dat in zijn werk?

 De eerste tekeningen van tot +/- 4 jaar zijn “achteraf” tekeningen.

Eigenlijk verwerkt het kind de periode van conceptie (grenzeloos gekras) 

tot en met het ontstaan van het IK gevoel. (cirkels)

3 en 4 jaar:

Het kind kan inmiddels een gesloten cirkel maken:

Het is zich bewust van het verschil tussen zichzelf en de buitenwereld.

 De eerste koppoters verschijnen op papier.

Een baby maakt nog geen onderscheid tussen zijn lijf en hoofd.(koppoter)

De belangrijkste lichamelijke ervaringen:

eten, proeven, ruiken, liefkozen, huilen, kijken, horen, 

ervaart het kind met zijn hele lichaam. 

De belangrijke eerste contacten met moeder en met de buitenwereld 

gaan voornamelijk via het hoofd, de mond en de armen. 

De omhelzing is het oudste gebaar van eenwording.

Daarom tekenen kinderen, als deze ervaring positief geweest is,

de armen van het lichaam af.

Vanuit de koppoter ontwikkelt zich de mens tekening

Het kind wordt zich geleidelijk bewust van zijn lichaam en van een eigen IK.

Hij wordt zich bewust: "Ik doe het zelf!"

Het kind kan daardoor zijn persoonlijkheid ontwikkelen.

Bv. de benen worden gevoeld bij het kruipen en het rechtop staan.

Deze actie brengt een psychisch proces op gang: 

het kind kruipt weg en ziet de moeder niet meer.

Het gaat later beseffen dat hij zelf die toestand heeft veroorzaakt.

Als het kind rechtop loopt kan het de handen gebruiken

 om dingen te pakken, te grijpen en te handelen.

Het kind wijst op zijn lichaam als het “ik” bedoelt.

Ik-ben, ik-wil, ik-kan...bv. 

zindelijk worden: 

Door het bewust vasthouden en loslaten van ontlasting 

wordt het kind zich bewust 

dat het iets van het innerlijk kan vasthouden of loslaten wanneer het wil. 

Er ontstaan gevoelens en verlangens en het besef van willen en kunnen. 

Maar ook koppigheid, gierigheid, “ik doe het niet, ik geef niets weg.”

Als een kind zindelijk is dan tekent het de onderkant van het lijf dicht.

bv. Het tekenen van de nek:
 Kinderen ontwikkelen een eigen wil:
 vanaf ongeveer 6 jaar wordt de nek apart getekend.
De nek heeft te maken met 'ik bewustzijn', een eigen wil. 

De nek is het onderscheid tussen hoofd en lijf, 
het onderscheid tussen verstand en gevoel.

Als een kind zich bewust wordt van het gebruik van zijn nek, 
kan het wegdraaien, iemand niet aankijken, 
nee schudden, ja knikken, 
of het hoofd buigen als teken van onderwerping, ed.
Als een kind vanaf het 7^de jaar nog geen nek tekent kunnen we ons afvragen:

Mag het kind zijn eigen wil tonen? 
of: 
Is er onderscheid tussen verstand en gevoel of nog helemaal niet?

Lichaamstaal is een non-verbale expressievorm.
Het is ook de belangrijkste communicatievorm.

Zo heeft ieder lichaamsdeel, een specifieke betekenis.

Als het kind lichaamsdelen vergeet of als ze er vreemd uitzien,
als het kind iets benadrukt, te groot, te klein tekent, 
dan kunnen we dat detail nader onderzoeken als daar aanleiding toe is. 
Een tekening geeft in ieder geval de gelegenheid vragen te stellen!

Gemiddeld moeten kinderen van 7-8 jaar 
alle details van een menstekening kunnen tekenen.

Ontbreken er details dan is dit een reden tot nader onderzoek.

Emotionele factoren spelen een rol bij het tekenen van details 
juist door er nadruk op te leggen of dingen te vergeten 
vertellen ze iets over de psychische en lichamelijke toestand van het kind.

Ieder onderdeel van het lichaam heeft een symbolische betekenis.
Als we logisch na denken
en als we luisteren naar het kind dan vinden we de betekenis wel.
Ook een droomwoorden boek kan helpen.