woensdag 25 juli 2012

Hier zijn geen woorden voor...


Tekenen is een non-verbale manier om je te uiten.
Tekenen is voor iedereen...
maar zeker voor kinderen een goede uitlaatklep.

Hoe werkt het?

In het boek van Paulien Cornelissen: 
-EN DAN NOG IETS - 
las ik het volgende stukje: 'Geen woorden voor.'
En met dat stukje vallen een paar andere puzzelstukjes op z,n plaats.


Paulien Cornelissen is Theatermaker en columniste voor het NRC.
Ze schrijft over hoe mensen met elkaar praten.
Ze analyseert dat op een humoristische en scherpzinnige manier.

Ze schrijft over een sporter 
die tegen alle verwachtingen in, een hele grote prestatie geleverd heeft
en direct na zijn overwinning geïnterviewd wordt.
Grote kans dat hij iets zegt in de trant van: "Hier zijn geen woorden voor".
In de 5 minuten daarna doet hij zijn best toch woorden te vinden voor wat hij voelt.

Met rampen is het hetzelfde: ook dan zijn we vaak sprakeloos.
Ook dan zijn er geen woorden voor.

Voor het middengebied van de menselijke ervaring 
kunnen we blijkbaar wél woorden vinden. 
Wordt het té erg of té leuk dan houden woorden ineens op.

Neurologisch klopt dat ook wel.
De emoties zitten in het limbische systeem,
het oudste deel van de hersenen.
Bij heftige emoties wordt het limbische systeem actief.
We gaan in de vlucht, vecht of vries-stand.
Alles is gericht op overleven.


De Cortex is de hersenschors.
Het is het gebied in de hersenen, 
waar informatie van de zintuigen wordt ontvangen,
geanalyseerd en geïnterpreteerd.
 Vervolgens wordt daar de geïnterpreteerde informatie 
weer omgezet in gedachten, spreken en handelen.
De cortex bevat oa. het taalgebied in de hersenen.

Waarom heb je moeite met praten
als je iets meemaakt dat erg vervelend of juist heel erg leuk is?
Bij heftige gebeurtenissen wordt het limbische systeem actief 
en is de cortex even uitgeschakeld.
Op het moment dat je, je emoties in woorden wil vatten
worden /lijken ze minder heftig: controleerbaar.
Je trekt de emoties, door ze te benoemen de cortex in
uit het limbische systeem.

Als je nog jong bent en je hebt nog niet zo,n uitgebreide woordenschat
en je hersenen zijn nog volop in ontwikkeling
dan kan tekenen na een heftige situatie een goede uitlaatklep zijn.

 
 
Een verhaal om dit te illustreren kwam ik tegen op een reeds verwijderde blog.
De moeder van het gezin is plotseling met veel pijn 
met de ambulance naar het ziekenhuis afgevoerd
 en heeft een buikoperatie gehad.

Ze verteld er het volgende over:

"Als juf heb ik heel veel kinderen laten tekenen, 
over wat ze bezig hield en wat ze dwars zat. 
Ik ben er erg voor om dit te gebruiken als verwerking voor kinderen 
die iets ergs of iets leuks hebben meegemaakt.

Op de lerarenopleiding vertelde een docent dat:

Elk kind ongeacht wat dat kind met tekenen heeft
  gaat tekenen als het heel hoog zit.

Ik was nogal sceptisch want ik ben zelf niet zo'n tekenares 
en ging er van uit dat het je moest liggen.

Vandaag deed ik wat administratie
en vond ik tussen de papieren van de afgelopen dagen 
bovenstaande tekening van mijn zoon.
Mijn zoon die je de oren van het hoofd kan tetteren
en amper geduld heeft om te tekenen.
De tekening benam mij even de adem:
Het is het moment dat ik op de brancard lig
en naar het ziekenhuis ga.
Het moment blijkbaar wat in zijn hoofd staat gegrift
en eruit moest, op papier."

Let ook op de rood in gekleurde buik...

***